Keratokonus gözün en ön kısmında olan korneanın ilerleyici bir hastalığıdır. Bu hastalıkta kornea incelir ve öne doğru sivrileşerek koni şekline benzer bir hale gelir. Bu nedenle kerato (kornea)-konus (koni) hastalığı adını almaktadır. Korneanın koni şekline girmesi sonucunda göze gelen ışık demetleri düzgün bir şekilde kırılmak yerine saçılır ve retina üzerine ışığın düzgün bir şekilde odaklanmadan düşmesine neden olur. Bu da görüntülerde şekil bozukluğuna ve görmede azalmaya neden olur.
Keratokonüs tek ya da her iki gözde ortaya çıkabilir ve sıklıkla 15-25 yaşları arasında ortaya çıkmaktadır.
Keratokonüs Bulguları ve Hasta Şikayetleri
Korneanın şekli düzensizleştikçe ilerleyen derece miyop astigmatizma ortaya çıkmaktadır. Bu da bulanık görme yanında ayrıca ışığa hassasiyete neden olmaktadır.
Keratokonik hastalar her göz doktoruna muayene oluşlarında göz numaralarında artan derecede miyopi ve astigmatizma olduğunun farkına varırlar.
Yapılan son araştırmalar korneada bulunan enzimlerde mevcut olan dengenin bozulması sonucunda keratokonüs rahatsızlığının ortaya çıktığını göstermişlerdir. Enzimlerdeki dengesizlik sonucunda kornea serbest oksijen radikalleri gibi oksidatif hasara duyarlı hale gelir ve bu da kornea dokusunun zayıflamasına neden olur.
Keratokonüs ayrıca güneşteki ultraviyole ışığına maruziyet, göz ovuşturma, kontakt lenslere uyumsuzluk hikayesi ve kronik göz irritasyonu ile ilişkili bulunmuştur.
Keratokonüs Tedavisi
Keratokonüsün başlangıç dönemlerinde gözlük ve kontakt lensler yardımcı olabilir. Ancak hastalık ilerledikçe ve kornea inceldikçe ortaya çıkan kornea şekil bozukluğu sonucunda gözlük ve standart yumuşak kontakt lensler yeterli bir görme sağlayamamaktadır.
Keratokonüste Mevcut Tedavi Yöntemleri
Cross-linking (Korneal çapraz bağlama)
Kişiye Özel Yumuşak Kontakt Lensler
Gaz-geçirgen kontakt lensler
‘Piggybacking’ kontakt lensler
Hibrid kontakt lensler
Skleral ve yarı-skleral lensler
Prostetik kontakt lensler
Intacs (halka)
Topografi eşliğinde keratoplasty
Kornea nakli
Korneal Cross-Linking (Çapraz Bağlama) Tedavisi
Korneal cross-linking ile (CXL) kornea dokusunun sertleşmesi sağlanarak korneanın öne doğru konikleşmesinin ve yapısının bozulmasının durdurulması sağlanmaktadır.
İki çeşit korneal cross linking yöntemi mevcuttur. Epitel-off ve epitel-on
Korneal cross-linking ilk defa 2003 yılında Dr. Brian Boxer Wachler tarafından denenmiş ve kayak sporu yapan Steve Holcomb üzerinde mükemmel sonuçlar alınmış ve 2010 Kış Olimpiyatlarında takımının altın madalya almasında etkili olmuştur.
Korneal cross-linking keratokonüs hastalarında kornea nakli gereksinimini önemli derecede azaltmıştır.
Keratokonus Hastalarına Excimer Lazer Yapılabilir mi?
Bu sorunun cevabı kısmen evet’tir. Her keratokonus hastasının durumu birbirinden farklıdır. Hastalık şiddetleri, görme seviyeleri, görme seviyelerinin gözlükle ne kadar düzelebildiği, kornea kalınlıkları, hastanın yaşı, lazer operasyonundan beklentileri gibi durumlar bu hastalara lazer uygulanıp uygulanamayacağını belirlemektedir.
Bazı hastalarda ileri derecede keratokonus vardır ve bu hastalara excimer lazer asla uygulanmamalıdır. Bazı hastalara excimer lazer, korneal cross-linking adı verilen keratokonus operasyonu ile birlikte uygulanabilir. Bazı hafif seyirli keratokonus hastaları excimer lazerden ciddi anlamda fayda görebilirler. Bazı keratokonus hastalarının gözlük dereceleri sıfırlanamasa bile excimer lazerle hem daha iyi bir görme seviyesine kavuşabilirler hem de daha düşük dereceli gözlük kullanabilirler. Dolayısıyla keratokonus hastalarında excimer lazer uygulanması konusunda herkes için geçerli standartlar yoktur, hasta özelinde karar verilmesi gereken bir durumdur.
Kişiye Özel Yumuşak Kontakt Lensler
Son dönemlerde kontakt lens üreticileri hafif-orta derecedeki keratokonüs hastalarında kullanılmak üzere kişiye özel kontakt lenslerin tanıtımını yapmışlardır. Bu lensler keratokonik gözün ayrıntılı ölçümleri esasına dayalı olarak üretilen lenslerdir ve gaz-geçirgen ya da hibrid kontakt lenslerden daha konforlu bir kullanıma sahip olabilmektedirler.
Kişiye özel yumuşak kontakt lensler KeraSoft (Bausch + Lomb) ve NovaKone (Bausch + Lomb) markaları adı altında üretilmektedir. Bu kontakt lenslerin çapı stabilite açısından daba büyüktür.