Şalazyon göz kapağında genellikle ağrısız olan küçük bir şişkinlik şekline ortaya çıkar. Göz kapağında meibomian bezleri adı verilen yağ bezlerinin tıkanması sonucu ortaya çıkar. Alt ya da üst göz kapağında ortaya çıkar ve tedavi edilmeden bazen kaybolabilir. Şalazya terimi birden fazla şalazyon varlığını ifade eder.
Şalazyon bazen iç ya da dış arpacık ile de karışabilir. İç arpacık meibomian bezlerinin enfeksiyonudur. Dış arpacık ise kirpik foliküllerinin (kirpik köklerinin) ve ter bezlerinin enfeksiyonunu ifade eder. Arpacık (hordeolum) genellikle ağrılıdır ve şalazyon genellikle ağrısızdır. Şalazyon arpacık sonrası ortaya çıkabilir.
Şalazyon Nedenleri ve Risk Faktörleri
Şalazyon yukarıda bahsettiğim gibi üst ve alt göz kapaklarında bulunan yağ bezleri olan meibomian bezlerinin tıkanması sonucunda oluşur. Meibomian bezlerinin ürettiği yağ gözlerin ıslak ve nemli kalması için gereklidir.
Şalazyonun temelinde meibomian bezlerinde ortaya çıkan yangı (enflamasyon) neden olmaktadır. Şalazyon sebore, akne, roza, kronik blefarit ve göz kapaklarının uzun süreli enflamasyonu gibi yangı durumlarında daha sık ortaya çıkmaktadır. Ayrıca göz yüzeyini saran bir zar olan konjunktivanın enfeksiyonu demek olan viral konjunktivit olan kişilerde daha sık görülmektedir.
Tekrarlayan şalazyonlar daha ciddi sorunların habercisi olabilir ama bu tarz durumlar oldukça nadirdir.
Bulgular
Şalazyon üst veya alt göz kapaklarında ağrısız küçük kitleler şeklinde ortaya çıkarlar. Her iki göz kapağında aynı anda çıkabileceği gibi bir göz kapağında birden fazla da ortaya çıkabilir. Lokalizasyonu ve büyüklüğüne bağlı olarak görmeyi de etkileyebilir.
Nasir görülmesine rağmen bazen kızarık ağrılı bir şişlik şeklinde de ortaya çıkabilir. Bu durum aynı zamanda enfeksiyon varlığını da gösterir.
Tanı
Çoğu durumda tanı koymak zor değildir. Doktorunuz açısından önemli olan ilgili lezyonun şalazyon, arpacık ya da bir başka kitle nedeni arasında ayırıcı tanıyı yapmasıdır.
Şalazyon Tedavisi
Şalazyon bazen tedavi edilmeden kaybolabilir. Tedavide şunlar etkilidir.
Ev Bakımı
Şalazyonu sıkmayınız. Mümkün olduğunca az dokunun.
Günde 4 kez her biri 10 dakika sürede sıcak kompres uygulaması yapın. Sıcak uygulaması sayesinde tıkalı bezde yağ yumuşar ve bu da ödemin azalmasına yardımcı olur. Şalazyona dokunmadan mutlaka ellerinizi yıkayın.
Şalazyona gün içerisinde nazikçe masaj yapılabilir. Bunun yanında doktorunuz göz damlaları ve kremler reçete edebilir.
Medikal Tedavi
Ev tedavisi ile şalazyon kaybolmaz ise kitle içine kortikosteroid adı verilen enjeksiyon yapılabilir ya da cerrahi işlemle boşaltılabilir. Hem enjeksiyon hem de cerrahi etkili yöntemlerdir.
Hangi kişide hangi tedavinin seçileceği birçok faktöre bağlıdır.
Şalazyon Önlenebilir mi?
Şalazyonun ortaya çıkmasını önlemek her zaman mümkün değildir. Bu durum özellikle bu tarz göz kapak sorunlarına meyilli iseniz daha zordur. Ancak bu durumu önlemek için yapılabilecek birkaç şey vardır.
- Her zaman gözlerinize dokunmadan ellerinizi yıkayın
- Gözlerinize temas eden kontakt lens ve gözlükler gibi herhangi bir şeyin temiz olduğundan emin olun
- Cilt yapısı olarak bir yatkınlığınız varsa bu durumda doktorunuzun önerilerine mutlaka uyun.