Son dönemlerde birçok kişin uzun süre bilgisayar ekranına bakarak çalışması bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu durum gözlerimiz üzerinde gerçek bir zorlamaya neden olmaktadır.
Bilgisayar kullanımı ile ortaya çıka göz sorunları bilgisayar ilişkili göz sendromu başlığı altında incelenmektedir. Bu sendrom spesifik tek bir soruna ya da şikayete işaret etmez. Tersine gözde zorlama ve ağrı ile ilişkili birçok benzer şikayete neden olmaktadır. Yapılan çalışmalar bilgisayar ekranında çalışan kişilerin %50-90’ında benzer şikayetlerin ortaya çıktığını göstermiştir. Bu sendrom sadece erişkinleri değil okulda ve evde bilgisayar ve tablet kullanan çocukları da-özellikle yetersiz ışık seviyesi ve duruş bozukluğu da varsa-etkilemektedir.
Bilgisayar Monitörleri Gözü Nasıl Etkiler?
Bilgisayar İlişkili Göz Sorunları işyerlerinde tekrarlayan belirli hareketler sonucunda ortaya çıkan başka tıbbi sorunlara benzerdir. Göz, bilgisayar ekranında çalışma esnasında sürekli aynı işlevleri yerine getirmeye çalıştığından ne kadar uzun süre çalışma devam ediyorsa kişinin sorunları da o derecede artacaktır.
Bilgisayar ekranında çalışma yapıldığında kişinin gözü devamlı olarak tekrar ve tekrar bilgisayar ekranına fokus yapmaktadır (odaklanmaktadır). Ekranda okuma işlemi devam ettikçe gözlerin aynı hızda sürekli ileri-geri hareket etmesi de gerekmektedir. Bunun yanında zaman zaman basılı materyallere bakıp daha sonra klavyede yazmak üzere gözlerin odaklanması ve hareket etmesi gerekmektedir. Bilgisayar ekranında parlaklığı ve netliği değişen objelere karşı gözün net görmesi için reaksiyon vermesi gerekmektedir. Tüm bunlar gözün hem dış kısmındaki hem de göz içindeki kasların sürekli olarak çalışmasını gerektirdiğinden gözde zorlama belirtileri ve ağrı ortaya çıkmaktadır. Ayrıca kitapların ya da okunan basılı materyallerin tersine olarak bilgisayar ekranının kontrastı, parlaklığı ve titreşimi durumu daha da kötüleştirmektedir.
Herhangi bir görme sorunu varsa ve gözlük ihtiyacınız varken bilgisayar ekranına bakarken kullanmıyor iseniz veya gözlük camınız uygun değilse bilgisayar monitörüne bağlı göz sorununuz daha fazla olacaktır.
Bulguları Nelerdir?
Bilgisayar kullanımının göz üzerine uzun dönemde hasar verdiğine dair herhangi bir bulgu yoktur. Bununla birlikte düzenli bilgisayar kullanımının gözlerde zorlanma ve huzursuzluğa neden olduğu bilinmektedir. Şunlar ortaya çıkabilir.
- Bulanık görme
- Çift görme
- Kuru ve kırmızı gözler
- Göze irritasyon, batma, yanma
- Başağrısı
- Boyun ve Sırt Ağrısı
Ne Yapmak Gerekir?
İşyerinde birkaç basit değişiklik bilgisayar kullanımına bağlı şikayetlerin azalmasına ve hatta önlenmesine yarayabilmektedir.
- Etraf Işık Seviyesini Azaltın. Etrafınızdaki ışık seviyesinin azaltmak bilgisayar ekranından yansıyarak gözünüze ulaşan ışığın azalmasına neden olacaktır. Hemen yanınızda bulunan bir pencereden bilgisayar ekranına gelen ışık varsa bilgisayarın yerini değiştirebilir ya da pencereye gölgelik çekebilirsiniz. Odada bulunan tepedeki aydınlatma miktarı çok fazla ise ışık kısıcı özellikte prizler ve ampuller kullanabilirsiniz.
- Masanızı yeniden düzenleyin. Monitörün orta noktası göz seviyesinin 10-15 cm kadar altında olmalıdır. Monitör ile gözünüz arasındaki mesafe bir kol boyu ya da yaklaşık 60 cm olmalıdır. Ekrana bakarken boynunuzu ve gözlerinizi zorlayacak şekilde monitör yerleşimlerinden uzak durun. Eğer basalı bir materyale de bakmanız gerekiyorsa monitörün hemen yanında bulunan bir stand üzerine basılı materyali yerleştirin ki boyun ve göz hareketleri açısından yorulmadan okuyabilesiniz. Bu şekilde gözlerinizle monitöre bakmak için yukarı ve basılı materyale bakmak için aşağı hareket ettirmek zorunda kalmazsınız.
- Mola Verin. 20-20-20 kuralını takip edin. 20 dakikada bir kez ekrandan uzak bir yere, en az 20 saniye süreyle bakın ve baktığınız yer en az 20 feet (yaklaşık 6 metre) mesafede olsun. Gözlerinizi nemli tutmak için sık sık gözlerinizi kırpın. Gözlerinizi kuru hissederseniz arada bir suni gözyaşı damlatın. Her 2 saatte bir en az 15 dakika ara verip etrafta dolaşmanız uygun olacaktır.
- Monitör ayarlarınızı değiştirin. Eğer kendinizi rahatsız hissediyorsanız monitör parlaklığı, kontrastı ve font büyüklüğünü değiştirerek kendinize en uygun ayarları seçebilirsiniz. Ayrıca mat ekran filtreleri kullanmanız uygun olacaktır.
- Uygun Gözlüklerinizi Takın. Gözlük ihtiyacınız varsa ve özellikle hipermetropi ve/veya astigmatizmanız varsa monitör karşısında mutlaka takın.
