Maküla Deliği (Maküler Hole) Nedir?

Maküla ya da halk arasındaki ismiyle sarı nokta gözümüzün arka kısmında bulunan retina tabakasında ışığa hassasiyeti en yüksek olan tabakadır. Sarı nokta bölgesi özellikle keskin görme gerektiren okuma, araba kullanma ve ince ayrıntıları fark etmeyi gerektiren işlerde çok önemlidir. Bu nedenle sarı nokta deliği oldukça önemli bir klinik tablodur. 

Gözümüze giren ışık demetleri gözün ön kısmındaki korneadan göz içine girdikten sonra merceğe ulaşır. Mercek göze giren ışığı retinadaki sarı nokta üzerine odaklar. Sarı nokta üzerine düşen ışık burada bulunan ışığa duyarlı hücreler tarafından elektriksel uyarıma dönüştürülür ve görme siniri yoluyla bu elektriksel uyarı beyindeki görme merkezine ulaşır.  Gözün yapısı hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

Sarı Nokta Deliği (Maküler Hole)

Sarı nokta görmemiz için son derece önemli bir noktadır. Bu nedenle sarı noktayı etkileyen her türlü rahatsızlık kişinin görmesini olumsuz etkiler. Bazen sarı noktada delikler ortaya çıkmaktadır. Bu delikler tam kat ya da yarım kat şeklinde olabilmektedir. Tam kat deliklerde kişinin görme seviyesi daha ağır etkilenmektedir. 

Sarı Nokta Deliğinde Hastanın Şikayetleri Nelerdir?

Sarı nokta deliklerinde hastanın tipik şikayeti başlangıçta görmede bulanıklık ve nesnelerin hatlarındaki distorsiyon yani eğilmedir. Bu dönemde düz çizgiler eğilmiş olarak görünmektedir. İlerleyen aşamalarda görme seviyesi iyice azalır ve santral skotom adı verilen odaklanılan yerin görülememesi ve fakat etrafının görülmesi şeklinde bir şikayet ortaya çıkar.

Sarı Nokta Deliği Neden Ortaya Çıkar?

Normal yaşlanma sürecinde gözümüzün iç kısmını dolduran vitreus jeli ile retina arasındaki ilişkinin patolojik bir boyutu sounucunda sarı nokta delikleri ortaya çıkabilmektedir. Sarı nokta deliklerinin en sık nedeni budur ve genellikle 60 yaş üzerinde ortaya çıkmaktadır. Bunun dışında geçirilen göz travmaları sonucunda da ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda daha genç yaşlarda da görülebilir.
Bir gözde sarı nokta deliği geçirmiş bir kişinin diğer gözünde de ortaya çıkma ihtimali tüm hayat boyu %10-15 civarındadır.

Sarı Nokta Deliği Tedavisi Nasıldır?

Sarı nokta deliklerinin tedavisi vitrektomi adı verilen ameliyat ile yapılmaktadır. Bu ameliyatta vitreus jeli göz içerisinden alınır ve göze hava-gaz karşımı verilir. Bu ameliyattan sonra hastanın 1-2 gün yüz üstü yatması istenir. Yüz üstü yatıldığında göz içerisindeki gaz sarı noktadaki deliğe mekanik baskı uygulayarak kapanması yönünde katkıda bulunur. Göz içerisindeki gaz günler içinde emildikçe yerine vücudun doğal sıvısı dolar. Bu ameliyatın etkili olduğu bilimsel çalışmalarla ispatlanmıştır. 

Hasta 50 yaş üzerinde ise maküla deliği ile birlikte katarakt olsun ya da olmasın birlikte katarakt ameliyatı da yapılır. Çünkü vitrektomi ameliyatlarından sonra katarakt ortaya çıkma ihtimali yüksektir. Ayrıca katarakt ameliyatının yapılması vitrektomi ameliyatını kolaylaştıran bir faktördür. 

Ameliyat Komplikasyonları

Sarı nokta delik ameliyatlarının en sık komplikasyonu katarakt oluşumudur. Bu nedenle özellikle hasta 50 yaş üzerinde ise ve sarı nokta deliği ameliyatı yapılacaksa birlikte katarakt ameliyatı da genellikle yapılmaktadır.

Ameliyat Sonrası Görme Seviyesi

Ameliyat sonucunda ortaya çıkan görme artışı kişiden kişiye değişmektedir. Sarı nokta deliğinin ortaya çıkması 6 aydan kısa olan hastalarda görme seviyesinde artış miktarı daha fazladır. Ameliyat sonrası görme seviyesindeki artış ilk 3 ayda ortaya çıkmaktadır.
Ameliyattan sonra yüz üstü yatamayacak olan kişilerde vitrektomi ameliyatı yapma konusu hasta ile konuşulmalıdır. Yüzüstü yatmayı kolaylaştıracak bazı aletler bulunmaktadır.