Brown sendromu gözün dış kısmına yapışan ve gözün aşağı ve içe doğru hareketinden sorumlu superior oblik kasının tendonunun normal hareketinde ortaya çıkan bir sorundan kaynaklanmaktadır. Superior oblik kası, göze aşağıdaki hareketleri yaptırmaktadır.
- Gözün içe doğru dairesel rotasyonu
- Göz içe doğru bakma pozisyonunda iken aşağı hareketi
- Gözün dışa doğru hareketi
Superior oblik kasının tendonu, kasın kendisinin bir uzantısıdır. Bu tendonun etrafında bir kılıf bulunmaktadır. Tendon, kılıfın içinde hareketlerini yaptırmaktadır. Superior oblik kas tendonunun normal hareketini etkileyebilen bir çok neden olabilmektedir. Nedeni ne olursa olsun sonuçta ortaya çıkan sorunun adı Brown sendromu’dur.
Brown Sendromu Neden Ortaya Çıkar?
Brown sendromu genellikle iki başlık altında incelenmektedir.
- Doğumsal (konjenital)
- Edinsel (sonradan kazanılmış)
Brown sendromu genellikle doğuştan ortaya çıkan bir sorundur. Doğuştan ortaya çıkan Brown sendromunun kas tendonu-troklea kompleksinin anormal gelişimi sonrasında ortaya çıktığı düşünülmektedir. Son dönemde bazı çalışmalar bu sendromun superior oblik kasının doğumsal olarak sinirsel uyarımının bozuk olması sonucunda ortaya çıktığını iddia etmektedir.
Doğumsal nedenler dışında iltihaplanma, travma, tendon kistleri, daha önce sinüzit geçirmiş olma, orbita tümörleri ile orbita ya da şaşılık ameliyatları sonucunda da Brown sendromu ortaya çıkabilmektedir. Yüz anatomisindeki anormallikler daha nadir ortaya çıkan bir nedendir. Nedeni tam olarak bilinemese de Brown sendromu sağ gözde sol göze göre daha sık ortaya çıkmaktadır.
Tanı Nasıl Konulur?
Brown sendromu tanısı muayene ve hastanın hikayesi ile konulur. Bunun yanında ileri bazı tetkikler düşünülen nedene göre gerekebilmektedir. Örneğin, iltihabi bir neden düşünülüyorsa bazı laboratuvar testleri istenebilir. Travma bir neden olarak düşünülüyorsa görüntüleme teknikleri [bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI)] yararlı olacaktır.
Brown Sendromu Bulguları
Brown sendromunun tipik bir tanımı ‘göz içe yani buruna doğru bakarken yukarı doğru hareketin sınırlı olması’dır.
Brown sendromunu ilk defa Harold W. Brown aşağıdaki bulgularla tarif etmiştir.
- Baş düz bir şekilde dururken gözün yukarı doğru hareketinde kısıtlılık olması
- Yukarı doğru bakarken gözlerin dışa doğru hareket etmesi
- Etkilenen gözde buruna doğru bakarken göz kapakları arasındaki mesafenin artması
- Başın arkaya doğru eğilmesi (çift görmenin engellenmesi amacıyla istemsiz olarak yapılır)
- Göz dışarı doğru bakarken yukarı doğru normal hareketin yapılabilmesi
Tedavi
Brown sendromunda binoküler görme (her iki gözün birlikte görmesi) varsa ve baş pozisyonu ortaya çıkmamışsa tedavi zorunlu değildir. Tedavi aşağıdaki durumlarda gerekmektedir.
- Görsel şikayetler
- Gözde kayma olması
- Anormal baş pozisyonu
Edinsel olan olgularda tendonun kavis yaptığı ve troklea adı verilen kasnak bölgesine yapılan kortizol enjeksiyonları faydalı olabilmektedir.
Cerrahi tedavinin amacı oküler rotasyon hareketlerini serbestleştirmektir. Bu amaçla superior oblik kas tendon kılıfı serbestleştirilebilir veya tendonun kendisi serbestleştirilebilir.
