Kafatası içi basıncın artmasına ‘kafa içi basınç artışı sendromu’ (KİBAS) adı verilmektedir. Kafa içi basıncının artması beyin ve omuriliğe zarar verebilmektedir. KİBAS tıbbi açıdan acil bir durumdur ve nedeninin ortaya konulup hızlı tedavi edilmesi gerekmektedir.
KİBAS Nedenleri Nelerdir?
KİBAS nedenleri aşağıda sıralanmıştır.
- Psödotumör serebri
- Beyin kanaması
- Beyinde ödem ortaya çıkaran herhangi bir neden
- Damarsal anevrizmalar
- Beyin ya da kafa travmaları
- Beyin tümörü
- Ensefalit ve memenjit gibi enfeksiyonlar
- Hidrosefali
- Yüksek kan basıncı
- İnme
KİBAS Belirtileri
Kafa içi basınç artışı durumunda aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilmektedir.
- Baş ağrısı
- Bulanık görme
- Duygusal küntlük
- Bulantı-kusma
- Davranış değişiklikleri
- Hareket etme ya da konuşma esnasında zayıflık hissetme
- Uykuya meyil ve enerji yoksunluğu hissetme
KİBAS belirti ve bulguları başka bir çok durumla birlikte ortaya çıkabilen belirtilerle çakışmaktadır. Bu nedenle yukarıda belirtilen belirti ve bulgular varlığında zaman kaybetmeden muayene olmak önem arz etmektedir.
Kafa İçi Basınç Artışı Ve Papilödem
Beyin ile göz arasında iletişim optik sinir (görme siniri) tarafından sağlanmaktadır. Beynin etrafındaki gibi optik sinirlerin de etrafında beyin omurilik sıvısı (BOS) bulunmaktadır. BOS basıncının artması optik sinirlerin gözle birleştiği bölgede ödeme neden olur. Buna papilödem adı verilmektedir. Birçok hastada kafa içi basınç artışı durumuna ilk olarak göz doktoru tarafından papilödem teşhisiyle tanı konulmaktadır. Papilödem varlığında bunun nedenleri araştırılmaktadır.
KİBAS Tanısı Nasıl Konulur?
Kafa içi basınç artışı durumunun tanısında aşağıdaki yöntemler ve değerlendirmeler yapılmaktadır.
- Duyu, denge ve mental durumu içeren bir nörolojik muayene
- Spinal tap adı verilen belden iğne ile beyin-omurilik sıvısının açılış basıncının ölçülmesi
- Bilgisayarlı tomografi (BT) ve Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI)
KİBAS Tedavisi
Artmış kafa içi basıncı acil bir durumdur. Tedavide aşağıdaki yöntmeler kullanılmaktadır.
- Beyinde ödemi azaltan ilaçlar
- Beyin çevresinde bulunan kanamanın ve/veya beyin-omurilik sıvısının (BOS) drene edilmesi (dışarı alınması)
- Nadiren kraniyotomi adı verilen kafatasında bir miktar kemik dokunun uzaklaştırılarak KİBAS’ın azaltılması
Bunların dışında KİBAS’a neden olan enfeksiyon, tümör, inme ve yüksek kan basıncının tedavi edilmesi en önemli faktördür.
Kafa İçi Basınç Artışı Komplikasyonları
KİBAS aşağıdaki durumlara yol açabilmektedir.
- Epilepsi
- İnme
- Nörolojik Hasar
KİBAS Önlenebilir Mi?
Yüksek kan basıncı, inme ve enfeksiyonun önlenmesine ilişkin önlemlerin alınması aynı zamanda kafa içi basınç artışı ihtimalini de azaltacaktır. Hipertansiyonun kontrol altına alınması beyin kanaması ve inme gibi komplikasyonların azalmasına neden olacaktır. Enfeksiyon önlemlerinin alınması ensefalit gibi enfeksiyonları azaltacaktır.
Önemli Noktalar
- KİBAS tehlikeli bir durumdur.
- Acil bir durumdur ve hızlı tedavi edilmelidir.
- Beyin kanaması, tümör, inme, damar anevrizması, beyin enfeksiyonu gibi durumlar kafa içi basınç artışına neden olabilir.
- Tedavide beynin artan basınçtan etkilenmesinin önlenmesi esastır.
- Ciddi komplikasyonları olan bir durumdur.
