Göz altı morlukları göz çevresi derisinin karanlık görünmesine verilen isimdir. Aslında gerçek bir morluktan ziyade renk koyuluğunu ifade eder. Göz altı morarması kan damarları ve ciltteki değişikliklerden hiperpigmentasyon adı verilen pigment artısına kadar birçok nedenden kaynaklanıyor olabilir. Ayrıca doğumsal nedenlerden ve göz travmalarından da kaynaklanabilir.
Aynı anda karanlık göz kapakları ve göz altı karanlık halka (Göz altı morarması ) birlikte ortaya çıkabilir. Sadece biri de ortaya çıkabilir.
Göz Altı Morluğu Nedenleri
Göz kapaklarındaki damarların genişlemesi cildin daha koyu görünmesine neden olur. Göz travmaları ciltte berelenmeye ve sonuçta cildin kalan kısmına göre kararmaya neden olabilir. Ancak bunlar koyu göz kapaklarının sık nedeni değildirler.
Ciltte melanin adı verilen ve cilde doğal rengini veren pigment bulunmaktadır. Bazen cildin bir kısmı diğer yerlerden daha koyu görünebilir. Bu duruma hiperpigmentasyon adı verilir. Öbür taraftan ciltte hipopigmantsayon adı verilen diğer yerlere göre daha açık renkli alanlar da olabilir.
Hiperpigmentasyon şu nedenlerden kaynaklanabilir.
- Güneş Hasarı. Cilt güneşten hasara uğradığında melanin üretir. Bu da cildin etkilenen kısımlarında çillenme ve yaş spotları adı verilen yaşa bağlı koyu bölgelerin oluşumuna neden olur.
- Gebelik. Gebelikle ilişkili hormonlar melanin üretiminin artmasına ve sonuçta melazma adı verilen koyu bölgelerin luşumuna neden olur. Melazma göz çevresinde de ortaya çıkabilir ve göz altı morluklarına neden olabilir. Güneşe maruziyet melazmanın şiddetinin de artmasına neden olabilir.
- Deri incelmesi. Yaş artışı ile birlikte deride kollajen ve yağ miktarı azaldığından dolayı incelme ortaya çıkar. Bu da cildin daha koyu görünmesine neden olur.
- Enflamatuvar hastalıklar. Bunlar dermatit (ekzema), alerjiler, kronik sinüzit ve romatoid artrit gibi hastalıklarıdır. Enflamatıvar hastalıklar ciltte ödemlenmeye ve karanlık alanların oluşumuna neden olur.
- Bazı ilaçlar. Doğu kontrol hapları bu anlamda önemlidir. Bu ilaçların neden olduğu hormonal değişiklikler ciltte koyu bölgelerin oluşumuna neden olabilir.Ayrıca bimatoprost adı verilen bir göz tansiyonu (glokom) ilacı da göz kapağı derisinin renginin koyulaşmasına neden olabilir. Bu durum ilacı bıraktıktan sonra genellikle 3-6 ay arasında iyileşir.
Göz altı morarması doğumsal da olabilir. Bu durumda aşağıdaki nedenlerden kaynaklanmış olabilir.
- Göz kapağı damrlarındaki tömüral büyüme (çilek hemangioma)
- Benler
- İyi huylu tömöral oluşumlar (dermoid kist)
- Hemanjiomlar
- Arpacık
Bu durumlar başlangıçta sorun oluşturmayabilir. Ama büyüdükçe ortaya çıkan diğer göz kapak sorunları önemli hale gelebilir.
Göz Altı Morlukları ve Risk Faktörleri
Açık ten rengine sahip kişiler hiperpigmentasyon ve dolayısıyla göz altı morlukları açısından daha fazla risk taşırlar. Ayrıca şu durumlar varlığında da risk artmaktadır.
- Güneş gözlüğü kullanmadığınızda
- Dışarıda iken göz çevresine güneş kremi uygulamadığınızda
- Gebelik ve menapoz gibi hormonal değişiklikler geçirdiğinizde
- Enflamatuvar hastalıklar veya erken yaşlanma gibi aile hikayeniz varsa,
- Doğumsal bir göz kapak sorununa sahipseniz
Göz Altı Morlukları ve Ev Tedavileri
Ev tedavileri göz altı morluğu açısından uygulanan ilk tedavi yöntemleridir. Bu tedavilerin genellikle yan etkileri yoktur. Ayrıca ucuzdurlar. Şunlar denenebilir.
1. Soğuk Kompresler ve Göz Altı Morlukları
Soğuk kompresler altta yatan neden enflamatuvar hastalıklara bağlı ödem ve genişlemiş kan damarları ise çok etkili olacaktır. Ayrıca kan damarı çatlamasına bağlı berelenmeyi de azaltacaktır.
Soğuk kompresler piyasadan satın alınabilir, fakat temiz bir mendil etrafına sarılmış donmuş bezelye tanecikleri şeklinde de uygulanabilir.
Her defasında 5-10 dakika kadar uygulayınız.
2. Başınız Yükseltin
Yattığınızda baş seviyenizin vücudunudan biraz daha yüksek olmasına özen gösterin. Bu postürde kan akımı daha iyi olacak ve enflamasyon azalacaktır.
3. Daha Fazla Uyuyun
Daha fazla uyuma göz altı morluklarını ortadan kaldırmayabilir. Ancak az uyuma daha belirgin görünmelerine neden olacaktır. Az uyku cildinizin daha soluk görünmesine neden olur. Bu da karanlık bölgelerin daha dikkat çekici hale getirir.
4. Kapatıcı Kullanın
Renk değişikliklerini en aza indirecek şekilde dizayn edilmiş kapatıcılar kullanılabilir. Koyu bir cildiniz varsa şeftali tonlu bir kapatıcı göz altı morlukları açısından uygun tercih olacaktır.
5. Raf Üstü Tedaviler
Ev tedavileri göz altı morlukları açısından etkili olabilir ve daha kötüye gitmesini engelleyebilir. Ancak sorunu tamamıyla çözemezler. Burada raf üstü diye tabir edilen reçetesiz satılan ürünler devreye girmektedir.
Kojik asit, retinoidler ve hidrokinon gibi yaşlanma karşıtı ürünler hiperpigmantasyonu azltırlar. Bununla birlikte bu ürünlerin her gün kullanımı çok ağır gelebilir.Bu ürünler genellikle yüz için üretilmişlerdir ama göz çevresi kullanımları için üretilmemişlerdir. Bu anlamda sadece göz çevresinde kullanım için üretilmiş ürünleri kullanmak uygun olacaktır. Bu ürünleri göz çevrenize kullanmadan önce doktorunuza danışmanız uygun olacaktır.
6. Cilt İşlemleri
Ev tedavilerine ve raf üstü ürünlere cevap vermeyen göz altı morlukları için bacı cilt uygulamaları yapılabilir. Bu uygulamalar şunlardır.
- Kimyasal soyma (peeling)
- Lazer terapi
- Tümör ve melazmanın cerarhi çıkarılması
- Göz Çevresi Mezoterapisi
Önleme
Göz altı morlukları açısından an iyi önlem cilt bakımıdır. Cilt bakımı denildiğinde güneş gözlükleri, siperli şapkalar ve güneş kremleri akla gelmektedir. Güneş gözlüklerinin ve güneş kremlerinin hem ultraviyole A hem de ultraviyole B ışınlarını bloke eden türden olmaları gerekmektedir. Üst göz kapaklarına güneç koruyucu özelliği olan kapatıcılardan kullanmak mantıklı olacaktır. Ancak bu ürünleri göze çok yakın kullanmak uygun değildir.Göz kapağı sorunları ile doğan çocuklarda altta yatan sorunların çözümü için doktorunuzun önerileri doğrultusunda hareket etmeniz gerekmektedir.
Bunları Unutmayın
Göz altı morluğu birçok nedenden kaynaklanabilir, ancak çözümleri vardır. Altta yatan nedenden emin değilseniz doktorunuza mutlaka danışın. Bu hem doğru tanı hem de doğru tedavi için kaçınılmazdır.
