Üveit Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır?

Üveit Nedir?

Üveit gözümüzde bulunan ve ‘uvea’ adı verilen kısmın iltihaplanmasıdır. Uvea gözün dış duvarının ortasında bulunan damarsı tabakadır. Yani üveit bir göz içi ilhitabi durumunu ifade etmektedir. Göz içi yapıların bir kısmı şeffaf ve ışık geçirgen yapılar olduğundan ve bir diğer kısmı ise ışığa duyarlı olan hücreleri içerdiğinden üveitin görmeyi tehdit eden bir durum olduğu kolayca anlaşılabilir.

Üveit Gözün Hangi Tabakasının İltihaplanmasıdır?

Göz duvarı başlıca 3 tabakadan oluşmaktadır. Aşağıdaki şemada gözün tabakaları açıkça görülmektedir. Bunlardan en dıştaki kısım gözün ön kısmında şeffaf kornea, arka kısmında ise gözümüzde beyaz renkli görünen sklera adı verilen dokudur. Bunun hemen iç kısmında üveitlerde iltihaplanan ‘uvea’ tabakası yer alır. Uvea tabakası ise önde iris adı verilen ve gözümüze rengini veren tabaka, ortada silyer cisim adı verilen kısım ve arkada ise koroid adı verilen kısımlardan oluşmaktadır. Genel olarak uvea tabakası damarlardan oldukça zengin olduğundan dolayı aşağıdaki şemada kırmızı renkle gösterilmiştir. Gözümüzün en iç kısmında ise retina tabakası yer almaktadır. Retina ışık enerjisini elektriksel enerjiye çeviren ve bu uyarımı görme sinirine ileten tabakadır.

Üveit Tipleri

Buraya kadar bahsettiğimizden yola çıkarak artık üveitlerin sınıflandırmasını kolayca anlayabiliriz. Başlıca 4 tipten bahsedilebilir.

1. Ön üveit: Sadece iris ve/veya silyer cismin iltihaplandığı durumdur. Esas olarak irisin iltihaplanmasıdır. Bereberinde silyer cisim etkilenmesi olabilir veya olmayabilir.
2. Orta Üveit: Esas olarak silyer cismin iltihaplandığı tiptir.
3. Arka Üveit: Koroidin iltihaplandığı tiptir. Ancak hemen belirtmek gerekir ki yukarıdaki şekilden de anlaşılacağı üzere koroid ve retina birbirine yapışık durumdadır. Bu nedenle bu terim denildiğinde genellikle koroid ve retinanın birlikte etkilendiği üveit şekli anlaşılmaktadır.
4. Panüveit: Tüm uvea dokusunun etkilendiği tiptir. Yani panüveitlerde hem ön üveit hem de arka üveit ortaya çıkmaktadır.  Orta üveit bulunması panüveit için şart değildir.

Üveit Bulguları Nelerdir?

Üveit bulguları yukarıda bahsettiğimiz tiplerinde farklılıklar arz etmektedir. Bu nedenle üveit tiplerine göre bulgulardan bahsetmek daha uygundur.

• Ön Üveit: İlk bulgu genellikle ışıktan rahatsızlık hissidir. Bununla birlikte gözde kızarıklık, ağrı, görmede azalma ön üveitlerin tipik bulgularıdır.
• Orta Üveit: Gözün önünde uçuşan ve genellikle hastalar tarafından genellikle sinek  uçuşmaları şeklinde anlatılan bulgu ortaya çıkabilir. Orta üveitte ağrı genellikle yoktur. Görme azalması olabilir veya olmayabilir. Yani genellikle müphem şikayetlere neden olmaktadır. Ancak orta üveitle birlikte ön ya da arka üveit mevcut ise bu durumda bu tiplere ait bulgular da ortaya çıkmaktadır.
• Arka Üveit: Bu tip tek başına ortaya çıktığında ağrı olmaz. Ancak görme kaybı genellikle tipik olarak ortaya çıkmaktadır. Gözde kızarıklık genelllikle ortaya çıkmaz. Epiretinal membran (retina üzerinde zar oluşumu) ortaya çıkabilir.

Üveit Nedenleri

Üveitler birçok hastalığa bağlı ortaya çıkabilmektedir. Bunun yanında çoğu kez altta yatan başka bir hastalık olmaksızın da tek başına üveit görülebilmektedir. Başlıca üveit nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz.

1. İdyopatik. Bu grupta altta yatan başka herhangi bir hastalık bulunmayan üveitler anlaşılmaktadır.
2. Romatolojik Hastalıklar. Ankilozan spondilit, Reiter Sendromu, Romatoid Artrit, Sistemik Lupus Eritematosus, çocuklarda görülen juvenil idyopatik artrit, vb.
3. İltihabi Bağırsak Hastalıkları. Crohn hastalığı, Ülseratif kolit
4. Bağışıklık Sistemi Hastalıkları. Behcet Hastalığı
5. Enfeksiyon Hastalıkları. Brusellozis, Lyme Hastalığı, AIDS, Sifiliz, Toksokaryazis, Toxoplazmozis, Tubeküloz, Herpes Simplex, Herpes Zoster vs.

Üveit Tanısı

Genel olarak değerlendirildiğinde üveit 20-60 yaş arasında görülen bir rahatsızlıktır. Üveit tanısının hekim tarafından konulması genellikle zor bir durum değildir. Ancak bazı müphem olgularda tanı koymak zor olabilmektedir. Ağrı, kızarıklık, görmede azalma gibi klasik ön üveit bulguları olduğunda tanı kolayca konulabilmektedir. Ağrısız bir görme kaybının altında yine arka üveit ya da bir orta üveit durumu olabilmektedir.

Üveit Tedavisi

Üveit tedavisi üveitin tipine ve nedenine bağlı olarak değişmektedir. Ön üveit olgularında genellikle kortizollü göz damlaları ve göz içi kaslarını geçici felç eden damlalar kullanılmaktadır. Ancak üveitin nedenine ve tipine göre tedavi ana esastır.

Komplikasyonlar

Üveit uzun dönemde ciddi başka göz sorunlarına neden olabilmektedir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir.

1. Glokom (Göz Tansiyonu). Özellikle ön üveitlerde göz tansiyonu yükselebilmektedir. Bu yükselme genellikle geçici olup tedavi ile düşmektedir. Ancak bu kural değildir. Yani göz basıncında ortaya çıkan yükselme bazen kalıcı olabilir. Üveitlerde ortaya çıkan göz tansiyonu bazen kullanılan kortizollü damlalara da bağlı olabilmektedir. Bu nedenle kortizollü damlaların üveit tedavisinde mutlaka doktor kontrolünde kullanılması gerekmektedir. Glokom hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayınız.
2. Katarakt. Göz tansiyonunda olduğu gibi katarakt hem üvetin kendi komplikasyonu olabilir hem de kortizollü damlalara veya ilaçlara bağlı olabilir. Katarakt hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayınız.
3. Retina Ödemleri (sarı nokta ödemleri). Özellikle arka üveit ve orta üveitlerde görülebilmektedir.
4. Retina damar tıkanıklıkları. Özellikle Behçet Hastalığı gibi altta bağışıklık sistemi hastalığı bulunan üveit tiplerinde ortaya çıkmaktadır.